Ondernemers treffen maatregelen om energie te besparen, want daarmee boeken ze winst door lagere bedrijfskosten. Dit getuigt niet alleen van gezond ondernemerschap. Ze hebben ook de wettelijke plicht om energie te besparen. Veel ondernemers vinden de milieuwetgeving lastig. Ze vragen zich af: “Wat is mijn bedrijf verplicht?”. Het antwoord hangt af van het soort bedrijf en de hoeveelheid aardgas of elektriciteit die het verbruikt.

Meer winst met minder energie

Energiebesparing gaat niet alleen over verplichtingen. Gebruikers en eigenaren hebben voordeel bij energiebesparende maatregelen. De winst van de gebruikers zit in lagere energiekosten, een aangenaam comfort in zomer en winter, een plezierigere beleving en productiviteits- of afzetgroei. Denk bij het laatste aan prettige werkomstandigheden. Of aan een nieuw energie-efficiënt verlichtingsplan waarbij producten mooier worden uitgelicht of de sfeer in je restaurant verbetert. De winst van de eigenaar zit in een hogere markt- en verhuurwaarde van het pand en een betere verkoopbaarheid en verhuurbaarheid. Voordeel voor alle partijen dus.

Wet milieubeheer, Activiteitenbesluit

Bron: Achterhoek Onderneemt Duurzaam

Bedrijven hebben een vergunning nodig van het bevoegd gezag. Meestal is dat de gemeente, die de regionale omgevingsdienst inschakelt voor toezicht en handhaving. Naarmate het productieproces het milieu meer belast, heeft het bedrijf te maken met meer regels. Aan welke voorschriften een bedrijf moet voldoen, hangt af van de aard en omvang van de bedrijfsactiviteiten. Voor ondernemers zijn de Wet milieubeheer (Wm) en het Activiteitenbesluit belangrijk. De Wm onderscheidt drie categorieën: kleinverbruikers, middelgrote verbruikers en grootverbruikers. De omgevingsdienst controleert alleen de laatste twee periodiek op hun verplichtingen.

1. Kleinverbruikers verbruiken per jaar minder dan 25.000 m³ aardgas én minder dan 50.000 kWh elektriciteit. Ze hebben een zorgplicht. Dit houdt in dat de omgevingsdienst er op rekent dat ze zelf hun verantwoordelijkheid nemen voor energiemaatregelen.
2. Middelgrote verbruikers verbruiken per jaar 25.000 tot 75.000 m³ aardgas óf 50.000 tot 200.000 kWh elektriciteit. Veel productiebedrijven, supermarkten en grotere kantoorgebouwen zijn middelgrote verbruikers. Deze bedrijven zijn verplicht om alle energiebesparingsmaatregelen uit te voeren met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar.
3. Grootverbruikers verbruiken per jaar meer dan 75.000 m³ aardgas óf meer dan 200.000 kWh elektriciteit. Grootverbruikers zijn verplicht om alle energiebesparingsmaatregelen uit te voeren met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar. Ze moeten een energie-efficiëntieplan en bijbehorend uitvoeringsplan op (laten) stellen waarin ze aangeven hoe ze hun energieverbruik gaan verminderen.

De Wet milieubeheer – artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit – schrijft voor dat middelgrote en grote verbruikers energiebesparende maatregelen behoren te treffen die zich binnen 5 jaar terugverdienen. De Wm stelt geen eisen aan duurzame opwekking met bijvoorbeeld zon of wind.

Voor ondernemers die in een pand zijn gehuisvest waarvan ze zelf eigenaar zijn is duidelijk wie er verantwoordelijk is. Bij huurpanden ligt dat wat ingewikkelder. Klik hier voor meer het blog over huur-verhuur.

Erkende maatregelen

Voor 19 bedrijfstakken zijn lijsten opgesteld met erkende energiebesparende maatregelen die voor elke bedrijfstak van toepassing zijn. Als een middelgrote verbruiker de erkende maatregelen voor zijn bedrijfstak uitvoert, dan gaat het bevoegd gezag ofwel de omgevingsdienst ervan uit dat het bedrijf aan haar verplichtingen heeft voldaan. Het staat de ondernemer uiteraard vrij om meer te doen. Als hij dat uitvoert op natuurlijke momenten, zoals onderhoud, vervanging of verbouwing, dan is dat verstandig met het oog op de geringe meerkosten en het voorbereid zijn op toekomstige ontwikkelingen.

Informatieplicht

Middelgrote en grote verbruikers moeten zich ook houden aan de Informatieplicht. In het (digitale) eLoket van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) rapporteren zij om de vier jaar welke maatregelen zij hebben getroffen. De omgevingsdienst controleert of dit ook gebeurt.

Doelmatig beheer en onderhoud

Bij het beoordelen van de erkende energiebesparingsmaatregelen moet u rekening houden met de mate van doelmatig beheer en onderhoud. Voor meer informatie, zie de handreiking erkende maatregelen. Gebouweigenaren en huurders van gebouwen met verwarmings- en airconditioningsinstallaties met een flinke capaciteit zijn verplicht om deze installaties een keer in de vijf jaar te laten keuren. Installateurs kunnen ondernemers hierover infomeren.

Energielabel utiliteitsbouw verplicht

Bij verkoop, verhuur of oplevering van utiliteitsgebouwen is een geldig energielabel verplicht. Het energielabel is maximaal 10 jaar geldig en geldt onder andere voor schoolgebouwen, openbare gebouwen, vergadercentra, verzorgingshuizen, kantoorgebouwen, horeca en logies, sportgebouwen, winkels en showrooms van garages. Voor meer informatie, zie rvo.nl.

Kantoren ten minste energielabel C

Vanaf 2023 is ieder kantoor met een vloeroppervlakte van meer dan 100 m² verplicht om een energielabel te hebben van ten minste C (energie-index 1,3 of beter). Eigenaren en verhuurders zijn verplicht om kantoren met een slechter label (D, E, F of G) energetisch te verbeteren. Eigenaren en verhuurders doen er goed aan om er bij het bepalen van de benodigde maatregelen rekening mee te houden dat de overheid de norm op termijn op zal trekken tot label A.

Bij bedrijfshallen is vaak een klein deel ingericht als kantoor. Als de vloeroppervlakte van het kantoorgedeelte minder is dan de helft, dan geldt de label-C-verplichting niet.

EED en andere verplichtingen

Naast de eerder genoemde wettelijke verplichtingen hebben grote bedrijven met meer dan 250 medewerkers en een omzet van meer dan 50 miljoen Euro per jaar te maken met de verplichtingen vanuit de Europese Energie-efficiëntie Richtlijn (EED). Zij zijn verplicht om een energie-audit uit te laten voeren. Verder zijn er voor grote bedrijven specifieke voorwaarden voor MJA, MEE en ETS. Voor meer informatie, zie rvo.nl.

Energiescan en MKB Energiecheck Achterhoek

De energiescan (middelgrote verbruikers) en MKB Energiecheck Achterhoek (kleine verbruikers) van Achterhoek Onderneemt Duurzaam geven inzicht in de energiemaatregelen die relevant zijn voor het bedrijf dat de scan laat uitvoeren. Daarbij vindt ook een toetsing plaats op erkende maatregelen die gelden voor de sector waarin het bedrijf actief is. De rapportage van de energiescan bevat een checklist waarmee het zeer eenvoudig is om de gegevens in te voeren in het eLoket, zodat u gemakkelijk kunt voldoen aan de Informatieplicht.

Meer weten?

• Instructiefilm over wettelijke verplichtingen
• Factsheet Milieuvoorschriften(Achterhoek Onderneemt Duurzaam)
• Factsheet huur-verhuur(Achterhoek Onderneemt Duurzaam)
• Activiteitenbesluit en erkende maatregelen
• Filter erkende maatregelen energiebesparing(om snel te bepalen hoe uw bedrijf scoort op erkende maatregelen)
• Erkende maatregelen energiebesparing(Infomil)
• Informatieplicht voor bedrijven en instellingen(RVO)
• nlover de informatieplicht
• Energielabel gebouwen
• Energielabel C kantoren
• Overzicht energiebesparen (RVO)
• Energie-Audit EED(RVO)
• MJA3-, MEE-convenant, Europese emissiehandelssysteem (ETS)
• Installatiekeuringen(verwarming, airconditioning)

Meer informatie?

Neem voor meer informatie over energiebesparing contact op met Jan Straatman, j.straatman@balance-result.nl.
Kijk ook eens op de website van Achterhoek Onderneemt Duurzaam.