Veranderingen door ‘Wet Kwaliteitsborging voor bouwen’

dinsdag 29 maart 2016

wet kwaliteitsborging voor het bouwenMinister Blok heeft aangekondigd zijn nieuwe wet ‘Kwaliteitsborging voor het bouwen’ snel in ons parlement te gaan bekrachtigen. Vanaf januari 2018 zal dat in de dagelijkse praktijk van bouwprojecten merkbaar zijn. Dat leidt tot aanzienlijke wijzigingen in de vorm van verschoven verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden en tevens voor de werkwijze in projecten. Dit dossier is voor elke bouw- en/of installatieonderneming te belangrijk om het niet snel op de agenda te zetten. Het is een enorme kans!

Veranderende verantwoordelijkheden

Een belangrijk onderdeel van de wet gaat over verantwoordelijkheid. De opdrachtnemer (de aannemer of installateur) wordt eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van het gebouw dat hij levert. Deze verantwoordelijkheid eindigt niet, zoals nu het geval is, bij de oplevering en bij de ontdekking van ‘verborgen gebreken’, maar duurt voort tijdens de garantieperiode, die in de nieuwe situatie met jaren wordt verlengd. Verbeeldt u zich eens de nachtmerrie van slecht functionerende installaties… De bouwer wordt  aansprakelijk voor ontwerpfouten, en kan die niet gemakkelijk meer adresseren naar de opdrachtgever en zijn adviseurs.

Ook het vangnet van de gemeente vervalt. De gemeentelijk rol zal zich beperken tot ruimtelijke ordening, welstand en omgevingsveiligheid. De toets op de bouwbesluiteisen zal verschuiven van overheid naar het individuele bedrijf. Men spreekt van ‘stelselwijziging’ en van ‘private kwaliteitsborging’.  Op het eerste gezicht gaat het om een degelijke bewijsvoering van geleverde kwaliteit en tevens om een verhoogde aansprakelijkheid van bouwbedrijven. Om aan de bewijsvoeringseisen te voldoen gaan bouwbedrijven verplicht werken met een ‘toegelaten borgingsinstrument’. Elk bedrijf kan kiezen uit een aantal erkende borgingsinstrumenten. Men kan kiezen voor de samenwerking met een erkende kwaliteitsborger, dan wel ook zelf de bevoegdheid verwerven voor kwaliteitsborging.

Aan de hand van de erkende kwaliteitsborgingsmethodiek wordt voor elk project aan bevoegd gezag een verklaring overlegd dat aan de eisen van het bouwbesluit is voldaan. Het opleverdossier speelt een belangrijke rol, zowel als garantie naar de consument als ook naar de verzekeraar. De bouwer blijft ook wettelijk verantwoordelijk voor alle fouten die niet op de opleverlijst zijn vermeld. Dat betekent een aansprakelijkheidsrisico, vooral voor bedrijven die de kwaliteitsborging slecht voor elkaar hebben.

Veranderende positie van de koper

De wet versterkt de positie van de consument.  De verwachte nieuwe wet lijkt logisch aan te sluiten bij de lopende ontwikkeling van een volwassen bouwsector. Bouw- en installatieondernemingen focussen zich de laatste jaren meer op kwaliteit en op klanten, en nemen hierin ook meer verantwoordelijkheid. De praktijk levert echter nog weleens wat scheuren in de broek.

De nieuwe wet legt de prestatielat weer een paar treetjes hoger. Bij slechte prestaties komt direct de betaling van de laatste termijn in het geding. Het is een duidelijke prikkel om beter te presteren. En de stelselwijziging wordt van de ene op de andere dag ingevoerd, dus al uw projecten kunnen alleen starten onder de nieuwe spelregels! En de consumenten staan vanaf 2018 in een veel sterkere positie, en zullen dit ook gaan benutten.

Rustig onze positie bepalen?

Kunnen we als bouw- en installatiebedrijf dan niet gewoon even de ‘kat uit de boom kijken’? ‘Nee’ is het antwoord als u geen risico’s voor uw business wilt lopen. Anders gezegd: bedrijven die in deze ontwikkeling voorop lopen zullen een duidelijk concurrentievoordeel behalen.

Voor de meeste bedrijven zijn er met name investeringen vereist op de volgende terreinen:

  1. Systemen en methodieken (met name borgingssystemen en digitale informatiesystemen)
  2. Bewustwording, competenties en gedrag van eigen mensen en ketenpartners (kennis en vaardigheden van kritieke personen, waaronder directies)
  3. Keuze van ketenpartners en samenwerkingsrelaties
  4. Samenwerkingsrelatie met de ‘kwaliteitsborger’
  5. Risicomanagement, juridische weerbaarheid en verzekerbaarheid

Is deze nieuwe wet niet een enorme kans?

Na de jaren van de laagste prijs zal kwaliteit/prijs meer dan ooit een concurrentie-item zijn. Een goede klanttevredenheid maakt meer dan ooit het verschil tussen goede en slechte projecten. Een LEAN georiënteerde werkomgeving zal risicovol improviserend gedrag beperken en zal juist ook de papieren tijger in zijn kooi houden.  Dat maakt meer kwaliteit voor de klant en wellicht zelfs goedkoper. Meer dan ooit zijn hier kansen voor bedrijven die een integrale aanpak in het bedenken, toetsen en realiseren van oplossingen voor de klant nastreven.

Elkaar beter leren aanspreken

Kwaliteitsborging is niet erg populair onder bouwplaatspersoneel. ‘Noodzakelijk kwaad’, zo heet het. Toch zit de sleutel van kwaliteitsverbetering vooral bij de projectmedewerkers. Kwaliteitsborging wordt veel leuker als er een concrete klant in beeld is waarvoor je graag je kennis wilt inzetten, en waarvoor je ook de verantwoordelijkheid voelt. Naast alle systematieken is juist ook de mind-set van de projectmedewerkers een essentiële knop, die beter aangesproken zal worden. Uw mensen maken het verschil. En ketenpartners spreken elkaar meer aan. Het principe van ‘samen werken voor klanten’ zal ook het werken in de bouw een nieuwe impuls geven.   

Wilt u zich snel verdiepen?

Wilt u zich goed voorbereiden op deze nieuwe wet, en er zeker niet door overvallen laten worden? En doelgericht de juiste investeringen plannen, rekening houdend met de ambities en het risicoprofiel van uw onderneming? Op een papieren tijger zit u immers ook niet te wachten.

Neem voor nadere informatie contact op met Balance & Result, die in samenwerking met Bureau Nieman bijdraagt aan ondersteunende kennisoverdracht aan marktpartijen bij deze ontwikkeling. Nieman en Balance & Result begeleiden projectteams en organisaties in nieuwe vormen van integrale kwaliteitsborging. U kunt vrijblijvend contact opnemen via 0570–628474 of e-mail P.Kuijpers@balance-result.nl.

Belangrijke nieuwsberichten vanuit ons en onze omgeving.